Smakowita PORTUGALIA vol. 1 – PORTO - Tastes of PORTUGAL vol. 1 – PORTO

Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO - PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO - PORTUGAL
Bem-vindo a PORTUGAL – witam w magicznej, przepięknej, dalekiej, Portugalii, na skraju Europy. Długiej na 570 km i szerokiej na 180 km. Będącej gwarancją ponad 300 słonecznych dni w roku! To co sprawia, że jest taka niezwykła to sposób, w jaki udało się jej zachować tradycję i piękne wartości, nie odstając przy tym od reszty świata.
Niegdyś światowa potęga handlu, opływająca w bogactwie, wiodąca prymat na morzach świata. Kraj wielkich odkrywców i żeglarzy takich jak: Vasco da Gama – pierwszy dotarł do Indii drogą morską czy Magellan – pierwszy opłynął kulę ziemską. Portugalczycy pierwsi dotarli drogą morską z Europy do Japonii, Chin i Brazylii. Odkryli Afrykę Zachodnią i Azory.
Kolebka fado: Amália Rodrigues i Mariza – słynne portugalskie fadistki.
Kraj znakomitych pisarzy takich jak: Fernando Passoa – twórca Livro do Desassossego czy Jose Saramago – literacka nagroda Nobla w 1998.
Welcome to Portugal full of magic, beauty and surprises, at the end of Europe. 570 km long and 180 km wide. The guarantee of more than 300 sunny days a year!
In the past, global trade power, rich, at the forefront of the seas the world. Country of great explorers and yachtsmen such as Vasco da Gama - first to reach in India by sea or Magellan - the first to circumnavigate the globe. The Portuguese first arrived by sea from Europe to Japan, China and Brazil. They discovered West Africa and in the fifteenth century the volcanic Azores (I'll be there in March).
Cradle of fado Amalia Rodrigues and Mariza - famous Portuguese fado.
Country of great writers such as Fernando Passoa - author: Livro to Desassossego - The book of disquiet and Jose Saramago - Nobel literary award, in 1998.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
W podróży najważniejsi są ludzie, których się spotyka i do których się wraca. Portugalczycy są towarzyscy, a przy tym powściągliwi i sentymentalni. W codziennych kontaktach ujmujący, skromni i naturalnie uprzejmi. Bardzo rodzinni i przywiązani do tradycji. Kochają morze, dobre wino i kawę. Bywają niefrasobliwi, ale są słowni i honorowi. Tęsknią za dawnymi czasami chwały, potęgi i bogactwa. Melancholijni jak fado, słodcy jak pastel de nata, pogodni jak słońce, osobliwi jak wino porto i nostalgiczni z nutą saudade... 
In travel most important are people you met and where you come back. The Portuguese are gregarious, restrained and sentimentalists. In daily contacts endearing, modest and naturally polite. Very family and attached to tradition. They love the sea, good wine and coffee. Tend to be easygoing, are honorable. They miss the old times of glory, power and wealth. Melancholy as fado, sweet as pastel de nata, cheerful as the sun, curiously as port wine and nostalgic, with a note of saudade ...
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Na początek zabieram Was na północ, do mojego ukochanego PORTO! Teoretycznie, pod względem wielkości, to drugie miasto Portugalii. Dla mnie jednak Porto to numero uno! Gdy rodzi się we mnie potrzeba odpoczynku, spokoju, ciepła, niezapomnianych widoków, zachodów słońca nad oceanem, pysznego wina, aromatycznej kawy, gdy mam nostalgiczny nastrój i chcę się ogrzać – wtedy zawsze wracam do Porto i do „ludzi północy”, którzy są życzliwi i pracowici. Starożytni Rzymianie nazwali to miasto Portus Cale – Ciepły Port. Taki właśnie jest.
At the beginning I take you to the north, to my beloved PORTO! Theoretically, in terms of volume, it is the second city of Portugal. For me, however, Porto is numero uno! When I need a rest, calm, the sun, unforgettable views, sunsets over the ocean, delicious wine, aromatic coffee, when I have a nostalgic mood and want to warm up - then I always go back to Porto and to "the people of the North", who are friendly and hardworking. The ancient Romans called this city of Portus Cale - Warm Port. Exactly!
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Do 1064 roku Porto było stolicą Portugalii. Szczęśliwie ocalało w trzęsieniu ziemi i tsunami, które miały miejsce w 1755 roku, pozostawiając po sobie zrujnowaną Lizbonę i część południowego wybrzeża. Porto jest otwarte na Atlantyk, który czuć w powietrzu. Rześka bryza oceanu i wszechobecne mewy.

Until 1064 years, Porto, was the capital of Portugal. Luckily survived the earthquake and tsunami from 1755, leaving behind ruined Lisbon and part of the south coast. Porto is open to the Atlantic, feel it in the air. Ocean breezes and ubiquitous seagulls.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Stare miasto – Porto mieści się na granitowym wzgórzu Penaventosa, które opada do rzeki Douro. Kamienne budynki z czerwonymi dachami, pokryte są kolorowymi azulejos – ceramicznymi płytkami, z czasów mauretańskich. Stare miasto Porto wpisane jest od 1996 roku na światową listę UNESCO, co znacznie utrudnia renowację nieruchomości.
Old City - Porto is on the granite Penaventos' hill, falls to the river Douro. The stone buildings with red roofs, are covered with colorful azulejos - ceramic tiles, from of Mauritanian times. The old city of Porto is listed since 1996 on the UNESCO World Heritage List, which significantly impedes the renovation of the property.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Konserwatorzy zabytków, formalności, decyzje i wykazy kosztów, powodują, że mieszkańców nie stać na remonty. Dlatego w centrum widać rozmaitej jakości zabudowania, z których najstarsze pamiętają czasy średniowiecza.

Conservators, formalities, decisions and the list of of costs, mean that residents can not afford to repairs. This is the reason why the the center has a diverse quality of buildings, the oldest of which remember the Middle Ages.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, Villa Nova da Gaia, PORTO - PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, Villa Nova da Gaia, PORTO - PORTUGAL
Po przeciwnej stronie Porto leży nowe miasto – Villa Nova da Gaia, gdzie znajduje się ponad 30 piwnic z winem porto. Oba brzegi łączy sześć mostów, wśród których jest zabytkowy, stalowy most Dom Luis I z 1886 roku, zaprojektowany przez Teophila Seyriga – asystenta Gustave Eiffela, co widać na pierwszy rzut oka. Górą mostu jeździ metro i spacerują piesi, dołem natomiast jeżdżą auta. 
Opposite of Porto is the new city - Villa Nova da Gaia, where you can find more than 30 wine cellars port. Both edges combined six bridges, among them is a historic steel bridge Dom Luis I from 1886, designed by Teophila Seyrig - an assistant of Gustave Eiffel, as you can see at the first glance. Upside of the bridge rides the subway and walking pedestrians, below ride cars.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO - PORTUGAL, Ryanair
Dotychczas z Polski do Porto można było latać wyłącznie z przesiadką, np. w Berlinie, Koloni, Eindhoven lub Brukseli, co znacznie wydłużało podróż. Od listopada 2016 roku, m.in. z lotniska Warszawa Modlin i Kraków Balice, możemy lecieć bezpośrednio do Porto, liniami Ryanair. To ponad 3 tysiące km więc lot bezpośredni trwa 4 godziny. Cena biletu w obie strony, poza sezonem wakacyjnym, to ok. 200 – 400 PLN za osobę z bagażem podręcznym.
So far, from Poland to Porto was possible to fly only connecting flights, in Berlin, Cologne, Eindhoven or Brussels – long way. Since November 2016 from Warsaw Modlin and Krakow Balice, we can fly direct to Porto by Ryanair. More than 3000 km so directly flight lasts 4 hours. Ticket price, two ways, out of holiday season, is around 200 - 400 PLN per person with hand luggage.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO - PORTUGAL, AEROPORTO
Z lotniska do centrum Porto dostaniemy się metrem linii E, w cenie ok. 2,50 EUR. W automacie na lotnisku każdy pasażer kupuje jedną kartę, którą zachowuje podczas całego pobytu i doładowuje na kolejne przejazdy. Doładowanie upoważnia do 1,5h przejazdu, we wszystkich 4 strefach. Kartę należy zeskanować przy przystanku, zanim wsiądziemy do metra.

From the airport to the center of Porto, we have the subway line E, ticket price 2,50 EUR. The ticket is valid for 1.5 hours in all 4 zones, at this time, you can also change trains.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO - PORTUGAL, andante ticket
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, minha casa da manhã
Najtańszych noclegów warto poszukać wśród pensão em Porto i prywatnych mieszkań na airbnb lub zatrzymać się u mieszkańca Porto w ramach couchsurfingu.

The cheapest accommodations is worth search in pensão em Porto, private apartments on airbnb or to stay in house with couchsurfing.

Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, SALADA DE POLVO
W Porto ceny są bardzo rozsądne, a porcje ogromne! Jedzenie jest świeże i zdrowe, dlatego ludzie, mimo naprawdę dużych posiłków, są szczupli. Portugalia to raj dla smakoszy i winolubnych. Butelkę smacznego wina można tu kupić za 1,50 – 2,50 EUR. Nic dziwnego, że Portugalczycy piją najwięcej wina w Europie – ponad 40 litrów rocznie na osobę. Ja z pewnością przyczyniłam się do podwyższenia tej statystyki. 

In Porto the prices are very reasonable and the portions huge! The food is fresh and healthy, people are slim. Portugal is a paradise for wine and food lovers. A bottle of delicious wine you can buy for 1,50 - 2,50 EUR. It is no wonder that the Portuguese drink the most wine in Europe - over 40 liters per year per person. I certainly contributed to the increase of this statistic.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO - PORTUGAL
Pyszne espresso w kawiarni kosztuje: 0,7 EUR. Portugalczycy uwielbiają pić małą czarną poza domem i tym sposobem spotykać się na pogaduchy ze znajomymi. Rano wszystkie kawiarenki wyglądają tak:

Delicious espresso in a coffee shop costs 0,7 EUR. Portuguese loves to drink a small coffee outside and meet with friends. Morning coffee shops looks like that:
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, kawusia, coffee
Português breakfast - café da manhã a la Karolina = pastéis de nata i inne słodkości + kawusia + sok! Portugalscy cukiernicy bazują często na miodzie, migdałach, cynamonie i jajkach, dzięki czemu ich słodycze są sycące, ale nie przesadnie słodkie. 

Português breakfast - café da manhã a la Carolina = pastéis de nata and other sweets + coffee juice! Portuguese confectioners are often based on honey, almonds, cinnamon and eggs, making sweets stare upon, but not oversweet.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO - PORTUGAL, Pastéis de nata 




Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL

Tosta mista – duża kanapka na ciepło, z mięsem lub rybą: 2,50 EUR. Do tego świeżo wyciskany sok z cytrusów - suco de frutas cítricas: 2,00 EUR.

Tosta mista - a large hot sandwich with meat or fish: 2,50 EUR. Freshly squeezed citrus juice - suco de frutas cítricas: 2,00 EUR.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, TOSTA MISTA
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, TOSTA MISTA

Sopa de peixe – zupa rybna z kawałkami ryb i owocami morza lub sopa verde – kapuśniak lub jarzynowa: 3,00 EUR, salada mista – sałatka z warzyw: 3,00 EUR, bardzo popularna w Porto salada de polvo – sałatka z ośmiornicy lub innych owoców morza: 3,50 EUR. Bardzo smaczna!

Sopa de peixe - fish soup with pieces of fish and seafood or sopa verde - soup or vegetable: 3,00 EUR salada mista - salad with vegetables: 3,00 EUR, very popular in Porto salada de polvo - octopus salad, or other seafood: 3,50 EUR. Very tasty!
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, SALADA DE POLVO
Camarao da costa – krewetki: 5,00 EUR, pataniscas de bacalhau – placuszki z dorsza: 5,00 EUR. 
Duży filet z lokalnego, atlantyckiego dorsza - bacalhau, łososia, tuńczyka, miecznika lub innej ryby, z pieczonymi ziemniakami i warzywami: 10,00 EUR.  Do tego wino sangria: 2,00 EUR.

Camarao da costa - shrimp: 5,00 EUR pataniscas de bacalhau - cod fritters: 5,00 EUR. A large fillet of local atlantic cod - bacalhau, salmon, tuna, swordfish and other fish with roasted potatoes and vegetables: 10,00 EUR. For this sangria wine: 2,00 EUR.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, BACALHAU COM PORTO
Od XVII wieku Porto jest kolebką handlu winem. Podczas pierwszej podróży, zastanawiałam się jak powstały te wielkie, piękne majątki ziemskie – quintas, które widzimy na wzgórzach Vila Nova da Gaia, należące m.in. do rodzinnych firm: Taylor’s, Croft, Graham’s, Calem, Sandeman, Offley, Cocburn etc... Otóż w czasie wojny Francja zaprzestała eksportu wina do Wielkiej Brytanii, co sprytnie wykorzystała Portugalia, podpisując traktat o współpracy militarno – ekonomicznej, który zresztą obowiązuje do dziś. Na jego mocy obniżono cła na importowane z Portugalii alkohole. Do dziś głównym odbiorcą wina porto jest właśnie Wielka Brytania. Ponieważ wino drogą morską podróżowało kilka miesięcy i zaczynało się psuć, portugalscy dolali do niego brandy, która zatrzymała fermentację i zabiła drożdże przetwarzające cukier. Dzięki temu wino porto, jak większość win wzmacnianych, jest słodkie – mniej lub bardziej, a przy tym ma, nie 12%, a 20% alkoholu.

From the XVII century, Porto is the cradle of the wine trade. During the first trip, I wondered how they came big, beautiful estates - quintas that we can see on the hills of Vila Nova da Gaia, belonging, among others, to family businesses: Taylor’s, Croft, Graham’s, Calem, Sandeman, Offley, Cocburn etc... Well, when France discontinue wine exports to the UK, Portugal saw good business and signing a treaty on military cooperation - economic, valid till today. For reduced duties for import of alcohols from Portugal. Until today England is a major customer of port wine. Because the wine by sea traveled several months and began to spoil, Portuguese add brandy, for stopped the fermentation and killed processing sugar. As a result, port wine, like other fortified wine, is sweet - more or less, and at the same time is not 12% but 20% of alcohol.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, DONA ANTONIA
Spośród 7 podstawowych gatunków wina porto, każdy może wybrać coś dla siebie. Wino porto najlepiej smakować wszystkimi zmysłami. Popatrzeć na jego barwę, powąchać, a następnie skosztować. Przechowywane latami w dębowych beczkach, pachnie drewnem i ma niesamowicie rubinowy kolor. 

Exist 7 basic types of port wine. Everyone can choose something for themselves. Porto wine, best taste with all senses. Look at the color, smell and taste. Stored for years in oak barrels, smells of wood and has amazing ruby color.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL 
Moimi ulubionymi winami porto są klasyczne, czerwone ruby i tawny, reserve – czyli leżakujące 4 - 6 lat w dębowych beczkach, w piwnicach Vila Nova da Gaia. Oba typy mają piękny rubinowy kolor, owocowy aromat i maślany, gęsty, słodkawy posmak. Kieliszek lub dwa, wypity sam lub w towarzystwie gorzkiej czekolady, jest idealnym deserem. Każde porto przed podaniem należy wstawić na 30 minut do lodówki, dla uzyskania właściwej temperatury „pokojowej” – w piwnicach z winem jest znacznie chłodniej niż w mieszkaniu.

My favorite port wines are classic, red ruby and tawny, reserve - 4 - 6 years in oak barrels in the cellars of Vila Nova da Gaia. Both types have a beautiful ruby color, fruity aroma and buttery, thick, sweet taste. A glass or two, drunk alone or in the company of dark chocolate is the perfect dessert. Each port before serving put in the fridge for 30 minutes for perfect temperature - in the cellars is much cooler than at home.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, RABELOS
Na brzegu rzeki Duero można podziwiać tradycyjne rabelos – barki, którymi transportuje się beczki z winnic Altro Douro, do piwnic Villa Nova da Gaia, gdzie wino leżakuje około 6 lat w dębowych beczkach, a następnie jest rozlewane do butelek i sprzedawane kupcom w Porto i na całym świecie.

On the riverbank you can see the traditional rabelos - barge for transportation of barrels from the vineyards Altro Douro to the cellars of Villa Nova da Gaia where the wine is matured around 6 years in oak barrels and then is bottled and sold in Porto and around the world.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Skład porto pozostaje tajemnicą. Można jednak wybrać się na zwiedzanie piwnic z winem i zobaczyć jak czas się zatrzymał. Np. od 300 lat kupażuje się ręcznie beczki dębowe, mieszczące 50 tysięcy litrów winaPrzy okazji można posmakować różnych porto i wybrać swoje ulubione.

The composition of port wine is a mystery. You can go on a tour of wine cellars and see how time has stopped. Here for 300 years blend made of oak barrels handmade, where is 50,000 liters of wine! By the way, you can taste different kinds of port wine and choose your favorite.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, TAYLOR'S
Douro – złoty, to nazwa rzeki prowadzącej do winnic Alto Douro, regionu wpisanego na listę krajobrazów UNESCO. Zielona kraina rzek i gór, w której od 2 tysięcy lat, na spadzistych tarasach, uprawia się winorośl: bastardo, tinta amarela, tinta barocca i rabigato, na tak zwanej „ludzkiej” ziemi mielonej z kamieniami. Mawia się tutaj, że jeśli winorośl nie rosła nad rzeką Douro, to nie będzie z niej prawdziwego porto.

Douro - gold, is the name of the river flowing to the vineyards of Alto Douro, a region of UNESCO landscapes. Green land of rivers and mountains, where, since 2,000 years, on sloping terraces, vines are grown: bastardo, tinta amarela, tinta barocca and rabigato on the "human" earth of ground with stones. Has been said that if the vines do not grow along the Douro River, this is not true port wine.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, earth for vines porto grows, ludzka ziemia
Piękne widoki na rzekę i okolicę można podziwiać w romantycznych ogrodach – Jardins do Palácio de Cristal. Ja miałam okazję, tańczyć tam w deszczu.

Beautiful views over the river and surrounding area you can enjoy in the romantic gardens - Jardins do Palácio de Cristal. I had the opportunity to dance there in the rain.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Jardins do Palácio de Cristal
Pocztówkowa Portugalia... ♥ Portugal from post card...
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Praça de Parada Leitão 
Plac defilad – Praça de Parada Leitão, na którym znajduje się zespół dwóch budynków, sklasyfikowanych jako zabytki narodowe: kościół Karmelitów Bosych z 1628 i katedra z 1768  Igreja das Carmelitas e Igreja do Carmo. 

Parade Square - Praça de Parada Leitão, there are two buildings, national monuments: the church of the Discalced Carmelites from 1628 and the cathedral 1768 - Igreja das Carmelitas e Igreja do Carmo.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Igreja das Carmelitas e Igreja do Carmo
Oba budynki ilustrują historyczną ewolucję sztuki portugalskiej. Na bocznych fasadach można podziwiać niebieskie płytki azulejos, z czasów mauretańskich, przedstawiające założenia zakonu. Płytki były malowane w Vila Nova de Gaia w 1912 roku. Piękne jest również barokowe wnętrze kościoła i sam plac, którego bajkowości dopełniają zielone palmy i błękitne niebo.

Both buildings illustrate the historical evolution of Portuguese art. On the side facades you can see blue tiles azulejos, painted in Vila Nova de Gaia in 1912. Beautiful is also the baroque interior of the church and the square itself, with green palm trees and blue sky.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, LIVRARIA LETTO
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, LIVRARIA LETTO
Na skwerze – Praca de Lisboa, przy Rua as Carmelitas 144, znajduje się jedna z najpiękniejszych księgarni na świecie – Livraria Lello, będąca natchnieniem dla autorki książek o Harrym Potterze, J.K. Rowling.

On the square - Praca de Lisboa, at Rua as Carmelitas 144, is one of the most beautiful bookshop in the world - Livraria Lello, was the inspiration for the author of books about Harry Potter, J. K. Rowling.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, LIVRARIA LETTO
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, LIVRARIA LETTO
Otwarta w 1906 roku, gromadziła intelektualna elitę – pisarzy, poetów, profesorów, dziennikarzy. Misternie rzeźbione gotyckie wnętrze z krętymi schodami i witrażami, odwraca uwagę od bogatego zbioru książek, również anglojęzycznych. Wejście kosztuje 3 euro.

Opened in 1906 for the intellectual elite - writers, poets, professors, journalists. Richly engraved the gothic interior with winding staircase and stained glass windows, turns attention from the rich collection of books, also English language. Input costs 3,00 EUR.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL

Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Praça de Parada Leitão 
W centrum starówki stoi 76 metrowa, najwyższa w Portugalii dzwonnica Torre dos Clérigos. Idealne miejsce do spotkań - każdy zna, każdy widzi. Tuż obok znajduje się sklep spożywczy z 1910 roku – Casa Oriental, gdzie można znaleźć tradycyjne portugalskie produkty, pyszne owoce i warzywa, a także lokalne wina i likiery.

In the center of the old town is the highest in Portugal bell tower, 76 meters - Torre dos Clérigos. Perfect place for meetings - everyone knows, everyone sees. Nearby is a grocery store from 1910 - Casa Oriental, where you can find traditional Portuguese products, delicious fruits and vegetables, as well as local wines and liqueurs.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, CASA ORIENTAL
Idąc ulicą pełną knajpek – Rua da Galeria de Paris kierujemy się do serca miasta, na główną aleję – Avenida dos Aliados, na której jest Plac Wolności – Praça da Liberdade, pomnik króla na koniu i piękny ratusz – Camara Municipal. 

Walking down the street full of pubs - Rua da Galeria de Paris we go to the heart of the city, on the main avenue - Avenida dos Aliados, which is Liberty Square - Praça da Liberdade, the statue of king on a horse, and a beautiful town hall - Camara Municipal.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, AVENIDA DOS ALIADOS
Rua Formosa prowadzi do słynnego targu – Mercado do Bolhão, pełen pysznych, świeżych produktów spożywczych, ale również win, kwiatów, perfum i tkanin.

Rua Formosa leads to famous market - Mercado do Bolhão, full of delicious fresh food, but also wine, flowers, perfume and textiles.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Mercado do Bolhão
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Mercado do Bolhão
Początki rynku Bolhão sięgają 1839 roku. Najlepsza pora na zakupy to piątkowy i sobotni poranek, gdy rynek tętni życiem. 

The beginnings of the market Bolhão date back to 1839 years. The best time to shop is Friday and Saturday morning, when the market is full of life.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Capela da Almas, de Santa Catarina
Następnie można udać się do kaplicy Santa Catarina – Capela da Almas, de Santa Catarina, której elewacja wykonana jest z 16 tysięcy niebieskich płytek azulejos, przedstawiających etapy życia św. Franciszka z Asyżu i św. Katarzyny.

Then you can go to the chapel of Santa Catarina - Capela da Almas de Santa Catarina, where the elevation is made of 16,000 blue tiles azulejos, shows the life of St. Francis of Assisi and St. Catherine.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Rua de Santa Catarina
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, castanhas roasted, prażone kasztany
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, castanhas roasted, prażone kasztany
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Majestic Cafe

Rua de Santa Catarina poprowadzi nas do magicznego – Majestic Café
To pałac z 1921 roku, w którym możemy napić się kawy z lodami i zjeść pastel de nata, koniecznie na ciepło, z dodatkiem cynamonu i cukru pudru - quente, com canela e açúcar em pó.

Rua de Santa Catarina will lead us to the magic - Majestic Café.
Palace of 1921, where we can drink coffee with ice cream and eat pastel de nata, warm with cinnamon and icing sugar - quente, com canela e açúcar em later.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Majestic Cafe

Ceny w Majestic Café są nieco wyższe niż w innych kawiarniach, ale secesyjna architektura, zapach skóry i drewna, rzeźbiony sufit, flamandzkie lustra i piękna oranżeria, czynią to miejsce absolutnie wyjątkowym. Stamtąd można udać się na Rua Ateneu Comercial, do Food Corner, gdzie w bardzo dobrych cenach można zjeść coś smacznego, nie na słodko.

Prices at the Majestic Café are higher than in other cafes, but art nouveau architecture, the smell of leather and wood, carved ceilings, flemish mirrors and a beautiful winter garden, make this place absolutely unique. From there you can go to Rua Ateneu Comercial, the Food Corner, with good prices, you can eat something tasty, not sweet.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Praça da Batalha
Kierujemy się na plac - 
Praça da Batalha♥ Next go to the square Praça da Batalha
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Igreja de Santo Ildefonso
Idąc w stronę rzeki, przy Praça da Batalha mijamy kościół Świętego Ildefonsa z 1730 roku – Igreja de Santo Ildefonso. Jego ściany są udekorowane niebieskimi azulejos. 

Towards the river, on Praça da Batalha we pass the church of Saint Ildefonso from 1730 - Igreja de Santo Ildefonso. Its walls are decorated with blue azulejos.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Idąc w stronę rzeki, mijamy posterunek policji, za którym znajduje się przepiękny kościół – Igreja de Santa Clara z 1457 roku. Pozłacane wnętrze zapiera dech. Będąc w tym miejscu nie można przegapić cudownego punktu widokowego, który znajdziemy na tyłach kościoła. To dość tajemnicze przejście, którego nie znali nawet moi portugalscy znajomi.

Going toward the river, we pass the police station and there is also a beautiful church - Igreja de Santa Clara from 1457 years. Gold-plated interior is breathtaking. In this place you can't pass the marvelous viewpoint, can be found on the back of the church. It's quite mysterious place, my Portuguese friends didn't know it.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Idąc w kierunku mostu Dom Luis I, zobaczymy olbrzymią katedrę – la cathédrale forteresse de Porto la Sé do Porto, z XII wieku. 

Walking towards the bridge Dom Luis I, you can see a huge cathedral - la cathédrale forteresse Porto de la Sé do Porto, from XII century.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL

Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Se do Porto
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Dalej można pójść na stację kolejową z 1930 roku – São Bento. Przepiękny dworzec!

Next you can go to the railway station from 1930 - São Bento. Beautiful train station!
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Sao Bento
W środku ściany pokryte są azulejos, przedstawiającymi bogatą przeszłość, barwne dzieje i wielowiekową historię miasta i jego mieszkańców. 

Inside the walls are covered in azulejos depicting the rich history, colorful history and centuries-old history of the city and its inhabitants.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Igreja de S. Francisco
Ulicą Rua das Flores dojdziemy do barokowego kościoła franciszkanów – Igreja de S. Francisco z 1383 roku. Ten kościół ma ponad 600 lat

Rua das Flores come to baroque franciscan church - Igreja de S. Francisco from 1383. This church is over 600 years!
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Praça da Ribeira
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, Praça da Ribeira
Praça da Ribeira – historycznej dzielnicy nadrzecznej, przy Douro. To właśnie tutaj można powspinać się po kamiennych schodach, wśród wąskich, urokliwych, kolorowych uliczek, gdzie niegdyś mieszkali i pracowali kupcy. Labirynt, w którym trzeba się zgubić.

Praça da Ribeira - historical riverside district. Here you can climb stone steps, between narrow, charming, colorful streets, where once lived and worked merchants of port wine. Labyrinth where you have to get lost.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, RIBEIRA
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, RIBEIRA
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, RIBEIRA

Ribeira – nad brzegiem Douro, ma niezwykły klimat. To robotnicza dzielnica, żywa i barwna. Deptak wzdłuż rzeki to idealne miejsce na spacer i na lunch.
LaPausa, Rua Nova Alfandega 35, Ribeira - tę małą, lokalną restaurację prowadzi ją Mario Goncalves i podaje znakomite dania, w tym pyszne owoce morza i inne portugalskie przysmaki. Polecam!

Ribeira - has a unique atmosphere. Workers district, lively and colorful. Promenade along the river is the perfect place for a walk and lunch.
LaPause, Rua Nova Alfandega 35, Ribeira - a small, local restaurant where Mario Goncalves serves excellent cuisine, including delicious seafood and other Portuguese delicacies. I recommend!
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, RIBEIRA
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, RIBEIRA
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, RIBEIRA
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, RIBEIRA
Przechodząc górą przez stalowy most z Porto do Vila Nova da Gaia, udajemy się na punkt widokowy – Mosteiro da Serra do Pilar

Passing the bridge at the top, from Porto to Vila Nova da Gaia, we go to the viewpoint - Mosteiro da Serra do Pilar.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Po przeciwnej stronie jest park – Jardim do Morro, za którym znajduje się ponad 30 piwnic z winem porto, którego możemy tam skosztować.

On the opposite is park - Jardim do Morro, next is more than 30 port wine cellars, where you can taste it.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, TAYLOR'S
Polecam najstarszą, rodzinną piwnicę Taylor’s. Wino można tam degustować w pięknym ogrodzie na wzgórzu, oczywiście z widokiem na Porto i piękne pawie.

I recommend the oldest family cellar Taylor's. Tasting in a beautiful garden on the hill, the view over Porto and peacocks.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, TAYLOR'S
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, TAYLOR'S
Wycieczka z przewodnikiem po piwnicy i degustacja różnych rodzajów wina porto, kosztuje około 6 euro. Bardzo warto!

Guided tour of the cellar and tasting of different types of port wine, costs around 6 EUR. Very worth it!
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, TAYLOR'S
Można tu również kupić butelkę ulubionego porto. I tutaj mała uwaga: jeśli masz bagaż podręczny, zostaw w nim odrobinę miejsca, bo ceny wina porto na lotnisku będą niemalże identyczne.  

You can also buy a bottle of your favorite port wine. And here a little note: if you have hand luggage, leave a little space, because the price of port wine at the airport will be almost identical.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – PORTUGAL
Idąc wzdłuż rzeki po stronie Vila Nova da Gaia, w kierunku Oceanu, mijamy drugi, biały most, za którym dotrzemy do rybackiej dzielnicy São Pedro da AFURADA

Walking along the river side of Vila Nova da Gaia, in the direction of the ocean, pass second, white bridge, and there is a fishing district of São Pedro da AFURADA.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – PORTUGAL
Swobodna atmosfera rybackiej osady, której mieszkańcy klną w codziennych rozmowach, a przy tym są przesympatyczni, eleganccy i bardzo konkretni. Otwarcie mówią o nierównościach społecznych i politycznych zawirowaniach. Zawsze podają świeże jedzenie, prosto z oceanu. 

Relaxed atmosphere in fishing village, where the locals are friendly, stylish and very concrete. Openly talk about social inequalities and political turbulences. Always serve fresh food straight from the ocean.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, VILA NOVA DA GAIA – AFURADA 
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – PORTUGAL
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – PORTUGAL

Tutaj obowiązkowy postój u Miguela, który prowadzi Pedra Furada Tasca, przy Rua 27 de Fevereiro 34 - AFURADA. To miejsce jest absolutnie wyjątkowe, pozbawione turystów i komercji. Zawsze świeże grillowane ryby, owoce morza i inne tradycyjne przysmaki, w bardzo dobrych cenach. Nic nie ocieka tłuszczem, nie ma zbędnych przypraw. Poza tym, po domowym winie Miguela, nigdy nie bolała mnie głowa. Czuję się tu, jak w domu. Zawsze zabieram ze sobą polską, domową wiśniówkę na deser - to miła odmiany po kilku dniach picia porto.

Here obligatory stop in Miguel's place, Pedra Furada Tasca, at Rua 27 de Fevereiro 34 - Afurada. This place is absolutely unique, devoid of tourists and commerce. Always fresh grilled fish, seafood and other traditional dishes at very good prices. Without unnecessary fat and spices. Moreover, after house Miguel 'wine never hurt my head. I feel here like at home. Always take from Poland, home cherry vodka for dessert - a nice cultivar after a few days drinking port wine.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – Pedra Furada Tasca
Fot. ©PAZŁOTKOWO, VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – Pedra Furada Tasca
Fot. ©PAZŁOTKOWO, VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – Pedra Furada Tasca, bacalhau e salmão - filet z dorsza i łosoś
Fot. ©PAZŁOTKOWO, VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – Pedra Furada Tasca
Fot. ©PAZŁOTKOWO, VILA NOVA DA GAIA – AFURADA – Pedra Furada Tasca
Stamtąd jest jeszcze około 3 km nad ocean, gdzie możemy podziwiać zachód słońca.

From there, it is still around 3 km to the ocean, where we can enjoy the sunset.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, ATLANTIC

Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, ATLANTIC
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, ATLANTIC
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, ATLANTIC
Idąc wzdłuż rzeki, po stronie Porto, trafimy natomiast do starożytnego Foz do Douro i zamku São João Baptista da Foz, w którego pobliżu znajduje się latarnia morskaNależy tam uważać na wysokie fale, które często zalewają molo.

Walking along the river side of Porto, we can see ancient Foz do Douro and the Castle of São João Baptista da Foz, and a lighthouse. Watch out for the high waves.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL
Dalej jest Matosinhos – przedmieścia Porto, gdzie na Rua Herois da Franca jest mnóstwo knajpek, w których grilluje się świeże ryby i owoce morza.

Next is Matosinhos - suburbs Porto, Rua da Franca Herois has a lot of places where grills fresh fish and seafood.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, MATOSINHOS, lulas - calamar
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, MATOSINHOS
Można tu smacznie zjeść i popływać na desce w oceanie. Jest jednak nieco bardziej komercyjnie, niż w Afuradzie.

You can eat well and try surfing in the ocean. But it's a bit more commercial than Afurada.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, LaPausa, Rua Nova Alfandega 35, Ribeira
Pyszne potrawy tworzone z miłością i pasją do portugalskiej kuchni zjemy w:
Delicious dishes created with love and passion for the Portuguese cuisine we eat in:
Pedra Furada Tasca, Rua 27 de Fevereiro 34, São Pedro da AFURADA, po stronie Vila Nova da Gaia 
 Sandeira do Porto, Rua dos Caldeireiros 85 
Food Corner, Rua Ateneu Comercial do Porto 12 
Majestic Cafe, Rua Santa Catarina 112 
 LaPausa, Rua Nova Alfandega 35, Ribeira
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, CORAÇÃO D'OURO
W ramach ciekawostek, jeśli chcesz zobaczyć piękne zdjęcia filmowe z Porto, musisz obejrzeć choć jeden odcinek portugalskiej telenoweli Coração d'Ouro – Złote serce, emitowanej przez TVP 1. Podczas jednego z moich pobytów w Porto, spotkałam ich ekipę.

As part of curiosities, if you want to see beautiful movie pictures of Porto, you have to watch at least one episode of the Portuguese telenovelas Coração d'Ouro - Golden heart. During one of my stays in Porto, I met their team.
Spacer po Porto to nieustanne spoglądanie w górę i w dół, wspinanie się i schodzenie, pokonywanie kamiennych schodów. Jednak wzdłuż rzeki Douro mamy do dyspozycji ścieżki rowerowe! Z Porto możemy dość szybko pojechać do Vila Nova da Gaia i nad Ocean. Polecam świetną wypożyczalnię, którą prowadzi Filipe: SPORTOURS, Rua do Ferraz 22, przy Rua das Flores, niedaleko stacji Sao Bento. Dobre ceny, świetne porady, elastyczność. Duży wybór rowerów, miejskich i sportowych. No i ten złoto pomarańczowy kolor...

Walk in Porto is to look up and down, climb and descend, lots of stone stairs. But along the Douro river, we have bike lanes! From Porto we can quickly go to Vila Nova da Gaia, and to the Ocean. I would recommend Filipe' rental bikes: SPORTOURS, Rua do Ferraz 22, corner of Rua das Flores, near Sao Bento station. Good prices, great tips, flexibility. Large selection of bicycles, urban and sports. And this gold orange color ...
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, BICICLETAS
CO WARTO i czego nie warto w Porto – moje subiektywne odczucia: 
What is worth and what is not worth in Porto - my subjective feelings:
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, BICICLETAS - SPORTOURS
• warto spacerować, biegać i jeździć rowerem, zamiast metrem czy autem 
• byłam dwukrotnie, całe szczęście na bezpłatnych, wystawach sztuki nowoczesnej w SERRAVES i ... podobał mi się tylko ogród 

walk, run and bike riding, instead by car or subway
• I was twice fortunately for free, for exhibitions of modern art in SERRAVES and ... I enjoyed only the garden
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, SERRAVES
kolejka linowa świetnie wygląda z zewnątrz, na zdjęciach, natomiast trasa jest zbyt krótka, a widok dobrze znany więc te 5 euro warto wydać na dobre wino!

cable car looks great from the outside and pictures, but route is too short, and the view well known so the 5 euro you can spend for good wine!
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, TELEFERICO DE GAIA
• warto przeczytać coś z Portugalią w tle… 
 read something with Portugal in the background ...
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, BOOK
• warto wybrać się na koncert do CASA DA MUSICA lub COLISEU DO PORTO 
• enjoy a concert in CASA DA MUSICA or Coliseum PORTO
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, CASA DA MUSICA
Słońce, błękitne niebo i zielone palmy. Zapach oceanu, grillowanych ryb, pieczonych kasztanów. Odgłosy mew i dzwonnic. Maleńkie, mocne kawusie, w towarzystwie pysznych słodkości. Wino porto, vinho verde, tinto i wiele innych, w bardzo dobrych cenach! Azulejos, historia i zabytkowa architektura zalewające ulice. Autentyzm oraz szczerzy i otwarci ludzie! To właśnie jest prawdziwe PORTO, miasto z pazurami, które kocham! W Porto byłem wiele razy, zawsze zachwycona i zakochana. Wracam tam w marcu, podczas mojej wyprawy na magiczne, zielone, wulkaniczne Azory.
Full of the sun, blue sky and green palm trees. The smell of the ocean, grilled fish, roasted chestnuts. The sounds of seagulls and bell towers. Tiny, strong coffee and sweets. Port wine, vinho verde, tinto and many others, very good prices! Azulejos, history and historic architecture are flooding the streets. Authenticity and honest and open people! PORTO with claws, I really love!  In Porto, I have been many times, always impressed and in love. I'm going back there in March, during my trip to the magical, green, volcanic Azores.
Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, MAP

Fot. ©PAZŁOTKOWO, PORTO – PORTUGAL, MAP

4 komentarze:

  1. Super opis nie trzeba kupować przewodnika tylko z twoimi doświadczeniami można fajnie spędzić czas w Porto 😉

    OdpowiedzUsuń
  2. Dokładnie! Przewodnikom i zbiorowej bieganinie za chorągiewką, mówimy stanowcze NIE :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Piękna podróż w Twoim towarzystwie🙂

    OdpowiedzUsuń
  4. Buenas

    Esta genial tu articulo y hay muchas cosas que no conocia que me has aclarado,
    esta espectacular.. te queria devolver el periodo que dedicaste, con unas infinitas gracias, por aconsejar a gente como yo jejeje.


    Besos, saludos

    OdpowiedzUsuń